Jak mieszkańcy Dolnego Ślaska oceniają władzę samorządową?
Czy Dolnoślązacy mają zamiar wziąć udział w wyborach?
Jak silna jest polaryzacja opinii w naszym regionie?
Na te i wiele innych pytań odpowiada badanie „Społeczna percepcja władz samorządowych funkcjonujących na obszarze województwa dolnośląskiego”, które w kwietniu 2023 r. zostało przeprowadzone na zlecenie Stowarzyszenia „Rzeczpospolita Samorządna” przez dr. Roberta Staniszewskiego z Katedry Socjologii Polityki i Marketingu Politycznego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Cały raport z badań jest dostępny do pobrania poniżej:
Poniżej prezentujemy najważniejsze wnioski.
·Władza samorządowa jest jedyną z instytucji systemu demokratycznego, której funkcjonowanie zostało ocenione przez mieszkańców województwa dolnośląskiego w wymiarze pozytywnym (3,10). Pozostałymi instytucjami poddanymi weryfikacji były: Senat (2,80), Sądy (2,52), Prezydent Polski (2,51), Sejm (2,25) oraz Rząd (2,09).
·Blisko dwie piąte badanych (37%) ocenia pozytywnie funkcjonowanie władz samorządowych. Odmiennego zdania jest jedna czwarta (25%).
·Władze samorządowe województwa dolnośląskiego są ocenianie wyżej (3,30), niż władze samorządowe bez dookreślenia obszaru ich działania (3,10).
·Połowa mieszkańców województwa dolnośląskiego (50%) pozytywnie ocenia rodzime władze samorządowe. Odmiennego zdania jest niecała jedna czwarta (22%).
·Jedna czwarta osób objętych badaniem (25%) deklaruje, że w ostatnich latach zmieniła się ich ocena dotycząca funkcjonowania władz samorządowych w województwie dolnośląskim. Opinie dotyczące kierunku zmiany są spolaryzowane. Blisko trzy piąte respondentów (58%) uważa, że w ostatnich latach władza samorządowa funkcjonuje lepiej, a przeszło dwie piąte (42%) sądzi, że funkcjonuje gorzej.
•Gdyby wybory samorządowe odbyły się w tym roku wzięłoby w nich udział blisko dwie trzecie mieszkańców Dolnego Śląska (63%) – wymiar deklaratywny. W wyborach nie wzięłoby udziału dwie piąte badanych (37%). Osoby te przeważnie uważają, że nie mają wpływu na finalny wynik głosowania, nie mają chęci/ motywacji uczestnictwa w wyborach lub nie mają zaufania do polityków/ kandydatów.
•Blisko dwie piąte respondentów (34%) sądzi, że najbliższe wybory samorządowe wpłyną na funkcjonowanie władzy lokalnej w województwie dolnośląskim. Zdecydowana większości z nich (67%) uważa, że funkcjonowanie władz samorządowych poprawi się.
•Wśród różnych form władzy samorządowej działającej w miejscu zamieszkania osób objętych badaniem najbardziej rozpoznawalną jest prezydent miasta (68%) oraz burmistrz (49%).
•Mieszkańcy województwa dolnośląskiego pozytywnie oceniają funkcjonowanie każdej z form władzy samorządowej. Najwyżej oceniana jest rady gminy (2,34), wójt (2,29) oraz burmistrz (2,26).
•Osoby objęte badaniem pozytywnie oceniają również wywiązywanie się władz samorządowych z powierzonych im zadań za wyjątkiem ochrony zdrowia. Do grupy najwyżej ocenianych należą: kultura oraz kultura fizyczna i turystyka.
·Mieszkańcy województwa dolnośląskiego są dość mocno spolaryzowani w kwestii ich wpływu na decyzje podejmowane przez władze samorządowe. Przeszło połowa respondentów (55%) uważa, że nie ma takiego wpływu. Odmiennego zdania jest jedna czwarta (25%).
·Mocna polaryzacja występuje również w kwestii zaufania do władz samorządowych. Blisko dwie piąte badanych (37%) darzy zaufaniem władzę lokalną i dokładnie tyle samo (37%) nie ma do niej zaufania.
·Kwestią, która nie znajduje powszechnej akceptacji wśród mieszkańców województwa dolnośląskiego jest sposób informowania obywateli o decyzjach podejmowanych przez władze samorządowe. Wprawdzie dwie piąte mieszkańców województwa (38%) uważa, że władza we właściwy sposób prowadzi działania komunikacyjne, ale niewiele mniejszy odsetek badanych (34%) jest odmiennego zdania.
·Jedna czwarta respondentów (27%) zadeklarował, że jest coś na czym im zależy, czym powinna w najbliższym czasie zająć się władza samorządowa. Do wymienianych najczęściej kwestii zaliczyć możemy: poprawę dostępności i jakości opieki medycznej, rozbudowę transportu publicznego, wsparcie dla przedsiębiorców, budowę, poprawę i utrzymanie infrastruktury drogowej oraz podejmowanie działań proekologicznych.
Metodologia badania oraz analiza danych została opracowana przez dr. Roberta Staniszewskiego (Uniwersytet Warszawski). Próba badacza została opracowana przez Instytut Badawczy IPC Sp. z o.o., który również badanie zrealizował. Badanie zostało przeprowadzone w dniach od 10 do 14 kwietnia 2023 roku na regionalnej próbie udziałowej (kwotowej) mieszkańców województwa dolnośląskiego w wieku 18 lat lub więcej. Zgodnie z danymi Narodowego Spisu Powszechnego 2021, liczba pełnoletnich mieszkańców woj. dolnośląskiego wynosi 2 404 671. Liczba ta stanowi wielkość populacji badania ankietowego. Wielkość próby ustalono na 607 [N=607]. Błąd maksymalny: 4%. Poziom ufności 95%.
dr Robert Staniszewski – doktor nauk humanistycznych (2005), adiunkt (2005). Związany z Instytutem Nauk Politycznych, a następnie Katedrą Socjologii Polityki i Marketingu Politycznego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Jest twórcą oraz zarządzający międzyuczelnianym Labem badawczym (networking), który realizuje projekt „Społeczna percepcja zjawisk i procesów w okresie transformacji systemowej w Polsce”.
Autor licznych artykułów naukowych, analiz, ekspertyz oraz referatów opracowanych na zlecenie ministerstw, instytucji sektora publicznego oraz firm komercyjnych.
Pełna wersja raportu z badań: